“Ruimte geven doet ruimte nemen, waardoor de creativiteit tot bloei komt.”
We gaan in op de complexe dynamiek van leiderschap binnen een organisatie.
De sleutel hier is timing, een gecompliceerd begrip dat raakt aan moment, tempo en duur. Door er ervaring mee op te doen en ermee te oefenen, boeken leiders resultaat.
Met Juditha gaan we in op de nuances van lichaamstaal en het effect daarvan op creativiteit en besluitvorming binnen teams.
De situatie: Het verloop van het gesprek
De mini-masterclass biedt een inkijkje in een vergadering, waar de leidinggevende het podium betreedt en het gesprek initieert over de toekomst van het bedrijf. We zien dat hij het team aanmoedigt ideeën te delen, maar daarbij worden subtiele tekenen van leiderschapsgedrag onthuld. De leidinggevende vraagt weliswaar naar inbreng van zijn team, maar straalt hij echt uit daarin geïnteresseerd te zijn. Niets is waar het op lijkt…!
Observaties: De taal van het lichaam
Juditha zoomt in op de lichaamstaal van de leidinggevende. Ze benadrukt cruciale elementen als oogcontact, handgebaren en algehele houding. Die spelen een subtiele, maar belangrijke rol in de dynamiek van een gesprek; een leidinggevende kan er sturing mee geven en de bereidheid tot deelname aan het gesprek van teamleden mee beïnvloeden.
We zien de leidinggevende in actie. Zijn oogcontact is dwingend, zijn handgebaren kort. Hij bepaalt wie aan het woord komt en hoe lang, hij geeft spreektijd of kapt iemand af. Zijn dominante lichaamstaal belemmert bij de teamleden expressievrijheid en de natuurlijke stroom van ideeën.
Timing is een essentiële leiderschapsvaardigheid: Het is moment waarop hij creativiteit aan bod laat komen, maar ook het moment waarop tegenstellingen in lichaamshouding, opvattingen en belangen tot uiting komen, wat betreft team maar ook leidinggevende.
Hoe geef je creatieve processen de ruimte
Gebruik lichaamstaal om ruimte te creëren voor de inbreng en creativiteit van anderen. Het oogcontact van de leidinggevende is ontvankelijk. De teamleden worden gezien, voelen zich aangesproken en gewaardeerd. De handgebaren van de leidinggevende zijn niet dwingend maar bescheiden, langzaam en klein, de handen blijven laag. De teamleden voelen zich niet geïntimideerd of belemmerd. Ze kunnen aan het woord komen en reageren graag. De houding van de leidinggevende is iets naar achteren, het lichaam niet gespannen, maar afwachtend: Een onuitgesproken ‘Wie wil het woord?’ Beide partijen beïnvloeden de situatie positief. Ideeën kunnen als vanzelf aan bod komen!
Bouwen aan effectieve communicatie
Juditha roept op tot een bewuste verandering in de manier waarop we in een professionele omgeving lichaamstaal gebruiken of interpreteren. Door subtiele signalen die we uitzenden en ontvangen bewust te gebruiken, kunnen we een cultuur van openheid en gelijkwaardigheid scheppen die creativiteit en vernieuwing stimuleert .
Om een lijn of koers te ontwikkelen heb je antennes nodig, gevoeligheid voor signalen die ‘in de lucht hangen’, die onmerkbaar of niet waarneembaar zijn.
Een van de oefeningen die Juditha in groepen doet is gericht op ‘wijd waarnemen’: het vergroten van de gevoeligheid voor en perceptie door zowel de binnen- als de buitenwereld. Zij toont hoe je rechtop kunt zitten, met ontspannen lichaam, wat meer respect en begrip als bijeffect heeft.
Stel je voor: de middenlijn die door je lichaam loopt, van je voorhoofd, via de groef van je bovenlip naar je keel en borstbeen en dan via de navel naar je staartbeen. Deze lijn maakt je bewust van je linker-en rechterlichaamshelft. Juditha laat je door middel van oefeningen bewust worden van die lijn. Het doel is te ontdekken waar je evenwicht ligt, waardoor je zekerder overkomt en meer verbinding hebt met je omgeving.
Ga aan de slag!
In een tijd waarin effectieve communicatie en samenwerking essentieel zijn voor het succes van organisaties, biedt een diepgaande kennis van lichaamstaal een waardevolle voorsprong.
Nu je een glimp hebt opgevangen van de kracht van lichaamstaal, nodig ik je uit om zelf aan de slag te gaan. Let bewust op je eigen lichaamstaal in verschillende situaties: tijdens vergaderingen, presentaties of zelfs gewoon tijdens een gesprek met een collega. Experimenteer met kleine aanpassingen en observeer hoe anderen hierop reageren.
Adem
Wanneer je in een actie stopt met ademen, creëer je spanning, misschien bij jezelf, maar zeker bij anderen. Ademen is een krachtig fysiek proces. Het heeft effect op hoe je je voelt of hoe je overkomt. Wanneer je een ander adempatroon aanneemt, ga je je anders voelen en verander je in feite dus een beetje.
De volgende oefening heeft tot doel de verschillende effecten van de ademhaling te ervaren. Je kunt hier een waarnemer inzetten die verslaggeeft van hoe je overkomt.
Maak je ademhaling eerst eens vloeiend en gemakkelijk, daarna schokkerig, heel snel, heel langzaam, kort of diep. Merk je dat dat telkens een ander gevoel geeft?
Doe een doorsnee handeling eerst eens op de inademing, dan tijdens het vasthouden van de adem en daarna op de uitademing.
Voer een gesprek en kijk wat je aan de ademhaling van de ander merkt? Wat is het effect op jou?